Tursi – szlak historii, poezji i wąwozów » Wloskiewakacje.com

7 kwietnia 2025

Tursi, urocze miasteczko w regionie Basilicata, to idealne miejsce na pieszą wędrówkę pełną historii, kultury i zachwycających krajobrazów. Położone zaledwie 40 km od Roseto Capo Spulico i 20 km od Policoro, Tursi przyciąga turystów swoją unikalną atmosferą i spektakularnymi widokami. Proponujemy trasę pieszą, która pozwoli odkryć najpiękniejsze zakątki miasteczka i jego naturalne otoczenie. Dajcie się zagubić w labiryncie uliczek i poczuć klimat tego niezwykłego miejsca.

1.Start: Parking przy Urzędzie Miejskim (Piazza Maria SS. di Anglona)

Naszą wędrówkę rozpoczynamy od parkingu przy urzędzie miejskim. To dobre miejsce na pozostawienie auta i rozpoczęcie zwiedzania pieszo. Stąd ruszamy w stronę najstarszej dzielnicy Tursi – Rabatany.

2.Chiesa di San FilippoNeri (ok. 10 minut pieszo)

Po drodze do Rabatany warto zatrzymać się przy Chiesa di San FilippoNeri, XVII-wiecznym kościele poświęconym świętemu Filipowi Neri. Świątynia wyróżnia się piękną barokową fasadą i zachowanymi freskami wewnątrz. To miejsce pełne spokoju, idealne na chwilę refleksji przed dalszą wędrówką.

3. CasaMuseo Albino Pierro (ok. 15 minut pieszo)

Kontynuując spacer, docieramy do CasaMuseo Albino Pierro, domu-muzeum poświęconego najsłynniejszemu poecie dialektalnemu z Tursi. Albino Pierro, wielokrotnie nominowany do Nagrody Nobla, w swojej twórczości opisywał codzienne życie w Tursi i jego mieszkańców. W muzeum można zobaczyć rękopisy, zdjęcia i pamiątki związane z jego życiem i twórczością.

4-5. Dzielnica Rabatana (ok. 45 minut pieszo od parkingu)

Rabatana to historyczna część miasta o arabskich korzeniach, zbudowana między V a VI wiekiem wokół dawnego zamku. Przechadzając się wąskimi uliczkami, można podziwiać typową dla tego miejsca architekturę – domy z kamienia i cegły, wąskie przejścia oraz strome schody. Rabatana jest obecnie kandydatem do wpisania na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Położenie i Historia

Rabatana położona jest w najwyższej części miasta, otoczona głębokimi wąwozami, które tworzą unikalny krajobraz zwanym „Jaramme”4 5.
Dzielnica została zbudowana wokół zamku między V a VI wiekiem, początkowo jako schronienie dla mieszkańców pobliskiej Anglony po jej zniszczeniu przez Wizygotów1 4.
W IX wieku, podczas arabskich najazdów na południowe Włochy, Saraceni osiedlili się w strategicznych punktach, tworząc fortyfikacje wojskowe zwane ribāṭ. Rabatana jest jednym z takich osiedli, które z czasem rozwinęło się w pełnoprawną dzielnicę mieszkalną1 2.

Architektura i Wpływy Arabskie

Nazwa Rabatana pochodzi od arabskiego słowa ribāṭ, oznaczającego fortyfikację wojskową lub umocnioną osadę2 5.
Dzielnica charakteryzuje się wąskimi uliczkami, stromymi schodami i domami zbudowanymi z kamienia i cegły, co jest typowe dla osad arabskiego pochodzenia3 4.
Wpływy arabskie są widoczne nie tylko w architekturze, ale także w zwyczajach, kuchni i dialekcie używanym w Rabatanie1 2.

Atrakcje Turystyczne

W Rabatanie znajdują się ruiny starożytnego zamku z VI wieku, który dominuje nad dzielnicą3 5.
W okolicy można podziwiać piękne widoki na okoliczne wąwozy i krajobrazy, a w okresie Bożego Narodzenia odbywa się tu żywa szopka5.
Dzielnica jest połączona ze starówką Tursi stromymi schodami zwanymi „a pietrizze”3.

Na szczycie wzgórza znajduje się punkt widokowy, skąd rozciąga się panoramiczny widok na okolicę, w tym na głębokie wąwozy otaczające miasto. Tuż poniżej wzgórza warto zwiedzić wydrążone w skale korytarze, które kiedyś służyły mieszkańcom jako schronienie. Przechodząc przez skalne tunele, można podziwiać unikalne okna wykute w skale, oferujące malownicze widoki na miasto i okoliczne doliny. W Rabatanie dostępne są również miejsca z wystawą dawnych urządzeń i narzędzi używanych przez mieszkańców w przeszłości.

6. Convento di San Francesco d’Assisi (ok. 20 minut pieszo)

Z Rabatany kierujemy się na północny wschód, schodząc przez Via Mario Pagano w stronę Convento di San Francesco d’Assisi, położonego na wzgórzu naprzeciwko Rabatany. Klasztor, założony w XV wieku, dziś jest w ruinie, ale wciąż robi ogromne wrażenie swoją monumentalną architekturą. Warto zwrócić uwagę na zachowaną dzwonnicę oraz arkadowy dziedziniec. To miejsce emanuje spokojem i stanowi idealne tło do refleksji nad bogatą historią Tursi.

7. Spacer wśród wąwozów „Jaramme” (ok. 30 minut pieszo)

Z Convento prowadzi stroma ścieżka w dół, przechodząca przez zbocze porośnięte drzewami oliwnymi, migdałowymi oraz opuncjami. Ścieżka ta wiedzie do jednego z najbardziej spektakularnych miejsc w Tursi – wąwozów zwanych Jaramme. Te głębokie rozpadliny, uformowane przez erozję, tworzą surowy, niemal księżycowy krajobraz. Wędrując ich dnem, można podziwiać skalne ściany porośnięte dziką roślinnością, a także liczne formacje skalne przypominające naturalne amfiteatry. Latem powietrze w wąwozach jest przyjemnie chłodne, co czyni tę część trasy idealnym miejscem na odpoczynek.

Zakończenie trasy

Po powrocie do centrum można odpocząć w jednej z lokalnych kawiarni, delektując się świeżo wyciskanym sokiem z pomarańczy Staccia – owoców, z których słynie Tursi. Trasa, licząca około 3,9 km, zajmuje łącznie około 2,5–3 godziny, zależnie od tempa marszu i czasu spędzonego na podziwianiu poszczególnych atrakcji.

Przydatne porady

Obuwie: Zaleca się wygodne buty trekkingowe, ponieważ trasa prowadzi przez kamieniste ścieżki i wąwozy.
Woda i przekąski: Warto zabrać ze sobą wodę i lekkie przekąski, zwłaszcza latem.
Ochrona przed słońcem: W ciepłe miesiące konieczne są nakrycie głowy i krem przeciwsłoneczny.

Najlepsze pory roku na zwiedzanie

Tursi najlepiej odwiedzać wiosną i jesienią, kiedy temperatury są umiarkowane i przyjemne do pieszych wędrówek. Latem może być bardzo gorąco, zwłaszcza w południowych godzinach, dlatego zaleca się rozpoczęcie trasy wcześnie rano lub późnym popołudniem. Zima jest łagodna, choć niektóre ścieżki mogą być śliskie po opadach deszczu.

Dzięki tej trasie można doświadczyć unikalnego połączenia historii, przyrody i lokalnej kultury, które czynią Tursi jednym z najbardziej urokliwych miasteczek w Basilicacie.

Źródła: